"ELAZIĞ İÇMESUYU PROJESİ VE HAMZABEY BARAJI" BASIN AÇIKLAMASI

Hamzabey Barajı, Elazığ İlinin 80 km doğusunda, Palu İlçesinin Çatalan Bucağının 10 km güney doğusunda yer alan, Caro deresi üzerinde içmesuyu ve kullanma suyu sağlamak amacıyla inşa edilmiştir.

Elazığ il Merkezi, Palu ve Kovancılar ilçe merkezleri, Yazıkonak, Yurtbaşı, Akçakiraz, Mollakendi belde belediyeleri ile Şahinkaya ve Sarıçubuk köylerinin içme ve kullanma suyu ihtiyacının karşılanması maksadıyla 69,5 m gövde yüksekliğinde projelendirilmiş olup, 2011-2017 yılları arasında inşa edilmiş ve 2018 yılında barajda su tutulmaya başlanmıştır.

2020 yılı itibariyle barajdan Elazığ ili ve Yazıkonak, Yurtbaşı, Akçakiraz, Mollakendi belde belediyelerine su verilmeye başlanmıştır. Hamzabey Barajından yıllık 30,4 milyon m³/yıl suyun Elâzığ il merkezi, bağlı köy ve beldelere verilmesi hedeflenmiştir.

DSİ tarafından Elazığ il merkezi için yaklaşık 6.5 milyar TL’lik bir yatırım yapılmış ve Hamzabey Barajının haricinde son 5 yılda yaklaşık 125 km isale hattı, terfi merkezleri, 100 civarı su kuyusu ve 160.000 m³ gün kapasiteli arıtma tesisi inşa edilerek hizmete alınmıştır.

Hamzabey Barajı inşa edilmeden önce şehrin içme ve kullanma suyu ihtiyacının tümü YAS kuyuları vasıtası ile karşılanmaktaydı. Baraj inşa edildikten ve isale hatları vasıtası ile şehre su verildikten sonra YAS kuyularından temin edilen su miktarı yarı oranında düşmüştür.

Elazığ ilinin içme ve kullanma suyu ihtiyacının tümüyle Hamzabey Barajından karşılanacağına yönelik herhangi bir taahhütte bulunulmamıştır. İlin yıllık içmesuyu ihtiyacı 62 milyon m³/yıl mertebesinde olup ihtiyacın ancak yarısı Hamzabey Barajından karşılanabilecektir. Hamzabey Barajının planlama, projelendirme ve yapım süreçlerinin tümü zaten bu doğrultuda tamamlanmıştır.  Şehrin içme suyu ihtiyacının kalanı ise YAS kuyularından sağlanacaktır.

Barajlar genel itibari ile yağışlardan beslenen depolama tesislerdir. Yılın kurak geçmesi ve baraj drenaj alanında istenilen ölçüde yağış oluşmaması durumunda hedeflenen depolama seviyesine ulaşılması mümkün değildir. Tüm dünyayı etkisi altına alan ve giderek etkisini arttıran Küresel İklim Krizi sonucunda yağışların oluşum periyotları ve miktarlarında değişiklik olduğu aşikardır. Barajlarda istenilen depolama miktarının elde edilmesi için öncelikle beklenilen ölçüde yağış oluşması gerekmektedir.

Meteoroloji Genel Müdürlüğünün 2024 Aralık Ayında Yayınlamış olduğu, “Sıcaklık ve Yağış Değerlendirmesi” Raporunda Normal Yağışlara göre % 41,20 azalma meydana gelmiştir. Yağışlardaki bu azalma sadece Elazığ’a özel değil Türkiye genelinde meydana gelmiştir. Hamzabey Barajı Rezervuarı 2024 ve 2025 Yıllarında yeterli yağış almadığından depolamada da istenilen seviyeye ulaşılamamıştır. Buna karşın 2024 yılında barajdan şehre haberin aksine nerdeyse tahsisine yakın 28 milyon m3 su verilebilmiştir.

DSİ tarafından inşa edilen barajların kapasitesi, baraj gövdesinin inşa edileceği aks üzerinde uzun süreli müteferrik ölçümler ve akabinde kurulan Akım Gözlem İstasyonu (AGİ) ile anlık su akımları ölçümler neticesinde ortaya konulan su bütçesine göre belirlenmektedir.

Hidrolojik çalışmalar garanti su esaslı yapılmakta olup yapılan işletme hesaplarına göre baraj gövdesi boyutlandırılmaktadır.

Son olarak şunu ifade ederek açıklamamıza son vermek isteriz.

DSİ tarafından Elazığ ilimize ilave su temin etmek amacıyla çalışmalarımız devam etmektedir.  Hamzabey Barajına 6,38 milyon m³/yıl içmesuyu sağlayacak “Tarhana Regülatörü ve İletim Tüneli” inşaatında son aşamaya gelinmiş olup, 2025 yılı sonu itibariyle tamamlanması öngörülmektedir.

Elazığ içmesuyu ihtiyacının bir kısmını karşılaması için ön görülen barajlardan biri de Behramaz Çayı üzerinde planlanan Hatunköy Barajıdır. Şubat 2021 tarihli revize planlama raporunda talvegden 34 m yüksekliğinde ve 54,90 hm³ NSS hacmindeki Hatunköy Barajından Elazığ iline yıllık 28,76 hm³ içme suyu verilebileceği ön görülmüştür. Hatunköy Barajının proje çalışmaları devam etmekte olup fiziki gerçekleşme % 80 mertebesindedir.

Nüfus projeksiyonlarına göre 2055 yılında Elazığ ilinin içmesuyu ihtiyacının yaklaşık 95 milyon metreküp olacağı öngörülmektedir. Elazığ ilinin ileriki yıllarda içmesuyu ihtiyacını karşılamak üzere su kaynaklarının araştırılması amacıyla Master Planlama Mühendislik Hizmetleri alternatif içmesuyu kaynakları araştırılacaktır.